Rietveld Schröderhuis, Utrecht
(1924)
1.
Eenvoud
In
dit huis is eenheid goed te zien aan de repetitie van dezelfde vormen en de
simpele kleuren die er zijn gebruikt. Dit zijn dan de primaire kleuren en de
zwart-wit-grijze niet-kleuren. Ook wordt het ontwerp eenvoudig gemaakt doordat
het lijkt alsof er één grote witte lap over het gebouw heen is getrokken.
2.
Kubisme
Het
kubisme komt hier terug door de blokken die er zijn gebruikt in het gebouw.
Deze zijn dus ook gerepeteerd. Hieronder heb ik met een groene kleur op de
afbeelding aangegeven waar de vierkante vormen o.a. allemaal te vinden zijn.
3.
Lineairiteit
De inieairiteit
van het gebouw kun je terugvinden in de strakke lijnen die er worden
aangehouden. Er komen eigenlijk geen diagonale lijnen voor in dit ontwerp, maar
vooral horizontale en verticale lijnen (hier kom ik zo op terug). Deze strakke
lijnen worden natuurlijk ook bepaald door het kubisme, want dit versterkt de
lineairiteit, doordat alles perfect symmetrisch en strak, langs één lijn is.
Hieronder wederom aangegeven met de groene kleur.
4.
Horizontaliteit/verticaliteit
De
horizontaliteit en verticaliteit zijn net al een beetje toegelicht. Deze
horizontaliteit wordt versterkt door de lineairiteit net als de verticaliteit.
Eveneens versterken de horizontaliteit en de verticaliteit elkaar ook weer,
want als een vlak loodrecht op een ander staat en daarmee de verticale vlakken
loodrecht op de grond, dan valt dit meer op, dan wanneer de vlakken schuin
gedraaid staan. De horizontaliteit zie je in de architectuur van het gebouw
terug in de uitgestrekte gebouwen, wanneer een gebouw ook de hoogte in lijkt te
gaan, dan merk je bij Rietvelds gebouwen, dat de verticaliteit ook een rol
begint te spelen, want meestal zijn zijn gebouwen uitgestrekt en lopen ze
parallel aan de ondergrond in het landschap waar ze in te vinden zijn.
5.
Primaire kleuren
De
primaire kleuren komen eigenlijk allemaal terug in dit ontwerp van Rietveld.
Hij gebruikt dus rood, geel en blauw. Deze kleuren zijn ook veelal terug te
vinden in het meubilair wat hij maakt. De primaire kleuren in het ontwerp zijn
wederom aangegeven met een groene kleur.
6.
Zwart-wit-grijs
Spreekt
voor zich en deze zie je terug in het ontwerp.
7.
Verheven
Dit
zie je terug in het ontwerp door pilaren en door wanden die dwars op het
ontwerp zijn geplaatst. Deze heb ik met oranje aangegeven in de afbeelding
hierboven waarin ook de primaire kleuren zijn aagewezen.
8.
Sober
Deze soberheid zie
je in de architectuur terug in de simpelheid. Ondanks dat het ontwerp sober is
door het zwart en grijs, doet dit niet af aan de vrolijkheid van het rood, geel
en wit.
Villa van
Slobbe, Heerlen
(1962-1964)
Voor dit huis geldt
eigenlijk dezelfde motivatie als die ik bij het Rietveld-Schröderhuis heb
gebruikt. Deze gebouwen zijn allebei van Rietveld, zoals u weet. Ook al zijn ze
in een andere tijd gemaakt, zijn dezelfde algemene aspecten terug te vinden.
Elk concept komt hier ook weer voor in dezelfde architectonische elementen. Wel
heb ik het in de afbeeldingen hieronder nog aangegeven.
1.
Eenvoud
2.
Kubisme
3.
Lineairiteit
4.
Horizontaliteit/verticaliteit
5.
Primaire kleuren
N.v.t.
6.
Zwart-wit-grijs
Spreekt
voor zich en deze zie je terug in het ontwerp.
7.
Verheven
8.
Sober
Deze soberheid zie
je in de architectuur terug in de simpelheid. Ondanks dat het ontwerp sober is
door het zwart en grijs, doet dit niet af aan de vrolijkheid van het rood, geel
en wit.
©Maud Ebbers